Ecologisch veldwerk op de Hilkensberg brengt verborgen natuur in kaart
Eind september ging Rayan Majoor, projectleider ecologie bij
BKK Advies, het veld in om een quickscan natuurwaarden uit te
voeren op en rond het Voedselbos Hilkensberg in Broekhuizen.
Met scherpe blik en camera bracht Rayan het gebied
systematisch in beeld: bestaande houtopstanden, open plekken
en ruigtes, maar ook de verbindingen die dieren gebruiken om
zich door het landschap te verplaatsen.
Tijdens het veldbezoek werden sporen van beschermde soorten
gevonden, waaronder das, marters, eekhoorn, diverse insecten
en roofvogels. Deze waarnemingen zijn gecombineerd met
recente databanken en gebiedsinformatie en de video’s van de
wildcamera’s, waardoor een compleet beeld is ontstaan van de
ecologische waarden op de Hilkensberg.
De conclusie is bemoedigend: fase 2 van het Voedselbosplan –
de verbouwing en ingebruikname van het Natuurlokaal en de
bouw van het Vleermuiswinterverblijf – kan verantwoord
worden uitgevoerd, mits zorgvuldig gewerkt wordt en een
ecologisch werkprotocol wordt gevolgd. Zo kan bijvoorbeeld
verstoring tijdens het broedseizoen worden voorkomen en
blijven waardevolle natuurwaarden behouden.
Collega Eline Testroote, eveneens projectleider ecologie bij BKK Advies, voegde nog een belangrijk
puzzelstuk toe. Zij plaatste een Elekon Batlogger A, een geavanceerde vleermuisdetector die twee nachten
lang de nachtelijke activiteit in het gebied registreerde. Deze gegevens dienden als referentiemateriaal voor
de geautomatiseerde vleermuisdetectie van stichting EDSP ECO en Vleermuiswerkgroep Horst aan de Maas.
Uit de BatExplorer-analyse kwamen mooie resultaten: een rijke
diversiteit aan vleermuizen, waaronder gewone dwergvleermuis
(Pipistrellus pipistrellus), ruige dwergvleermuis (P. kuhlii), laatvlieger
(Nyctalus noctula), rosse vleermuis (N. leisleri), gewone
grootoorvleermuis (Plecotus auritus) en verschillende Myotis-soorten.
Dit wijst op een gevarieerde vleermuisgemeenschap in het onderzochte
gebied. Belangrijk is daarom: verlichting langs de bosrand beperken,
werkzaamheden buiten gevoelige periodes plannen en verstoring in het
Hilkensbergbos minimaliseren.
Het volledige rapport laat zien dat het plan voor het Voedselbos niet
alleen uitvoerbaar is binnen de Omgevingswet, maar ook kansen biedt
voor biodiversiteit en landschappelijke verrijking.
De bevindingen uit de Quickscan natuurwaarden sluiten mooi aan bij eerdere inzet voor natuurbehoud in
het gebied – zoals de Red het Bos-actie en het ingediende handhavingsverzoek om waardevolle bomen en
soorten te beschermen in het Hilkensbergbos.
Naar aanleiding van dit verzoek heeft de Provincie Limburg inmiddels bevestigd dat de geplande kap is uitgesteld en dat de nieuwe eigenaar een aanvullend ecologisch
onderzoek in het bladerloze seizoen moet laten uitvoeren voordat een definitief besluit wordt genomen.
Lees het volledige ecologisch rapport van BKK Advies:
https://hilkensberg.org/docs/2025-09-29-bkkadvies-rapport-quickscan-natuurwaarden-d2-
hilkensbergweg-broekhuizen-limburg-250986.pdf
Bekijk de resultaten van de vleermuisregistratie (Batlogger-analyse):
https://vleermuishuis.nl/docs/250924-edspeco-batexplorer-analyse-vleermuisdetectie-hilkensbergbos.pdf
Meer over het voedselbosproject:
https://hilkensberg.org/voedselbos